Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde çiftlik hayvanlarının genetik değerlendirmesini yapabilen bir bilgisayar yazılımı geliştirildi.

Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü tarafından geliştirilen yazılım, Türkiye’de ilk kez kullanılmaya başlanacak.

Ziraat Fakültesi birçok ulusal ve uluslararası kurum, kuruluş ve üniversitelerle gerçekleştirdiği başarılı projelere imza atmanın yanı sıra kendi akademisyenleri tarafından geliştirilen bilimsel, uygulamalı ve teknik çalışmalarla akademik arenada söz sahibi oluyor.

Ziraat Fakültesi öğretim üyeleri  en son yaptıkları "Dijital Tarım Projesi" kapsamında ürünlerin dijital ortamda takibinin yapılabilmesi için yapay zekâ tabanlı bir sistem geliştirerek ilaçlama ve arazi takibi yapabilen otonom araç ve sürü dronlarıyla adından söz ettirmişti.

Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Koordinatörlüğü tarafından desteklenen yeni bir proje kapsamında Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Kemal Yazgan’ın yürütücülüğünde çiftlik hayvanlarının genetik değerlendirmesini yapabilen bir bilgisayar donanımı olan “BUGA”  adı verilen bir yazılım geliştirildi.

Bilgisayar, donanım ve yazılım anlamında gelişmiş teknolojiye sahip Ziraat Fakültesi laboratuvarlarında yaklaşık beş yıllık çalışma sonucunda geliştirilen BUGA yazılımı özellikle koyun, keçi ve sığır türü hayvan yetiştiriciliği yapan işletmelerde çeşitli dönem verim kayıtları, soy kütüğü kayıtları ve çevre faktörlerine ilişkin kayıtları kullanarak verileri hazırlayabiliyor.

Yazılım, sahip olduğu gelişmiş algoritması sayesinde verileri işleyip en nitelikli hayvanları seçebilme ve çevre faktörlerinden kaynaklanan hataları tespit edebilme özelliği sayesinde işletme bazlı verim artışı için oldukça önemli bir araç olma niteliği taşıyor. 

Yabancı muadillerinde olmayan gelişmiş bir ara yüze sahip olması, kullanımı için uzmanlık bilgisi gerektirmemesi diğer bir değişle ortalama bilgisayar kullanma becerisi olan herkes tarafından rahatlıkla kullanılabilir oluşu ve dilinin Türkçe olması gibi özellikleri sayesinde yazılımın sahada etkin bir şekilde kullanımı bekleniyor.

Ülkemiz hayvancılığında en büyük sorunlardan birisinin üstün nitelikli damızlık hayvan seçimi ve üretimi olduğunu belirten Doç. Dr. Kemal Yazgan, “Yapılan çalışmayla ülkemizdeki önemli bir soruna çözüm bulunması amaçlandı. Geliştirilen yazılım tamamen yerli ve dili Türkçe olup sahada çalışan hayvan ıslahı ve seleksiyon gibi konularda uzman olmayan kişiler tarafından kullanılabilecek şekilde tasarlandı. İşletme kayıtlarını kullanarak genetik olarak üstün bireyleri tespit edip hangi hayvanların çiftleştirildiğinde verimin ne kadar artabileceğini hesaplayıp bize çıktı olarak verebiliyor. Sistemimiz sayesinde daha az yem girdisi ile daha yüksek verim artışı sağlanabiliyor.

Ülkemizde TİGEM ve TAGEM gibi kuruluşlarda devlet eli ile yürütülen, bunun haricinde üreticilerimiz tarafından 60 ilde 23 koyun ile 8 farklı keçi ırkında ve toplamda bir buçuk milyona yakın hayvanla icra edilen hayvan ıslahı projelerinde kullanıldığı takdirde üstün damızlık değeri taşıyan hayvan üretiminde daha hızlı ve kesin sonuç alınabilecek. Projemizin özel sektöre de katkısı çok büyük olacaktır”  diye konuştu.

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu ise; “İnsan beslenmesinde bitkisel üretim dışında hayvansal üretim de önemli yer almaktadır. Artan nüfusun gıda ihtiyacının karşılanmasında önem kazanan hayvansal üretimin arttırılması damızlık değeri yüksek olan verimli hayvanların belirli yazılımlar aracılığıyla kontrol altına alınması ve izlenmesi gerekmektedir.  Fakültemiz Zootekni Bölümü Öğretim Üyemiz Doç. Dr. Kemal Yazgan tarafından geliştirilen yazılım sayesinde ülkemizde bulunan hayvan çeşitleri, verimlilikleri ve potansiyel kullanım durumları izlenebilecektir.

Ülkemizde verimi yüksek olan hayvan ırklarının kontrol altına alınması ve daha yüksek verimliliğin devam ettirilmesi durumunda insan beslenmesi yanında, verimli hayvanların korunması ve ekonomiye önemli katkıları olacaktır” dedi.

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından geliştirilen yazılımın, yabancı muadillerinde olmayan ara yüz yapısı ve kullanım kolaylığı sayesinde yalnızca ülkemizde değil dünyada da geniş bir kullanım alanına sahip olacağı öngörülüyor.