“Can yoldaşım dedi topa… Yalvaran gözlerle baktı. Yeter dedi ve kükredi… Oyşın’a bacadan çaktı. Vurdum dedi, Koca Seyit. “la havle”yi çektim, vurdum. Yenildi kaçıyor düşman. Kurtuldu öz yurdum.” Bu şiiri her okuyuşumda, orada yaşananları gözümün önünde canlandırdıkça, ürperirim. Vatan sevgisinin ne kadar kuvvetli ve içten olduğunu hissederim. Gerekirse vatan uğruna can verilebileceğini anlarım.  Yüz binlerce şehit, bu topraklar için kanını akıttı. Can verdi. Kazanılan onur ve gurur anıtı oldu. Çanakkale geçilmez. Adını tarihe yazdırdı.. Emperyalizme karşı kazanılan ilk zaferdir bu savaş. Ama savaşın başlangıcında 5. Türk ordusunun komutanlığına Alman Mareşal Liman paşa getirilir. İşte en büyük talihsizlik burada başlar. Bir yabancının emrinde çok büyük hatalarla, nice canlar heba edilir. Yanlış taktiklerle verilen savaş cepheleri acı bilânçolar vermiştir. Düşman cephesi tepeleri ele geçireceğini kesin gözüyle bakarken; Türk komutanları unutmuştur. Özellikle 18 Mart 1915 deniz savaşında 58 şehitle büyük bir zafer kazandıysak; bunu Türk komutanlarının üstün askeri dehalarıyla başarmışızdır.25 Nisan 1915 te başlayan kara savaşlarında da aynısını daha az kayıpla yapabilirdik. 18 Mart ta yedikleri tokadı unutamadılarsa, Gelibolu koyunda da yedikleri darbeyi unutamazlardı Alman gençlerin kanının akmaması için, Türk gençlerini harcayan Alman subayları kumandasında olmasaydık, kim bilir belki o zamankinden çok daha az kayıpla, çok kısa sürede sonuç alabilirdik.260 gün süren kara savaşları kısa sürede bitebilirdi. Düşmanlar, gerçek çıkarmalarını Seddülbahir ve Arıburun’a yapıp, burayı kontrol edip; boğazı ele geçirmeyi hayal ediyordu. Başlangıçta bu taktikleri başarılı olur gibiydi. Ama Çanakkale’de sadece Alman subaylardan oluşmadığını geç fark etti.. bu yurdun gerçek sahipleri olan Türk komutanları hesap etmemişti. Bunun faturasını da ağır ödedi. Bunu ilk fark ettiğinde iş işten geçmişti(10 Ağustos 1915) . “ Çok mükemmel komuta edilen ve cesaretle dövüşen Türk ordusuna karşı savaşıyoruz. Conkbayırı’nda Türkler çok iyi bir bir kumandaya sahipler, başlarındaki generaller, bizi baskınla bastırmadıkça yenemeyeceklerini biliyorlar. Durmadan baskın taarruzu deniyorlar.“ baskını yapan general, Anafartalar Grubu Kumandanı Albay Mustafa Kemal’dir. Çanakkale Cephesindeki savaşı sona erdiren olay; Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal’in10 Ağustos 1915 sabahı askeri baskın taarruzla düşmanı denize kadar kovalayıp, İngilizlerin kazanma ümitlerini suya düşürmesiyle sonuçlanır. Bu savaştan bir sonuç çıkarılacaksa o da; bir ülkenin savunması asla yabancılara teslim edilmemelidir. Edilirse, Çanakkale’de yaşanan acı olayların bir benzerini kabul etmiş oluruz ki bu ülke bunu asla hak etmemiştir. Ve etmeyecektir. Bu savaş tarihe acı bir bilânço bırakarak, destanlaşmıştır gönüllerde. 400 bin Türk askerinden 213 882 kayıp ve şehide mal olarak geleceğe anıtlaşmıştır. 30 yaşından 15 yaşına kadar olan gençlerimizi Çanakkale’ye gömdük. Birçok üniversiteli gençlerimizde burada yok olmuşlardır. Bu yurdun çelikten geçilmez bir kalesi olduğunu kanıtlamak için.  Bizler o atalarımıza layık gençler olarak yaşamanın onurunu yüreğimizde duymalıyız. Çünkü gelecek ancak o atalarımızın asil davranışıyla ayakta kalabilir. İki yol var. Ya onlar gibi asil bir insan olmanın şerefini yüreğimizde taşırız ya da öteki yolu. Seçim sizin. Ben, bana layık gördüğümü seçiyorum. Bu destanla tarihe ÇANAKKALE GEÇİLMEZ dedirterek, iz bıraktınız dünyaya. Çanakkale’de savaşan şehitlerimiz, gazilerimiz; ruhlarınız şad olsun…   Cengiz ÇETİK