“Kutadgu Bilig” adlı manzum yapıt, Yusuf Has Hacip tarafından 1070 yılında yazılmıştır. Tarihten günümüze ulaşmış düşünceler içeren bu kültürel değer, bazı beyitlerinin mealinde, bugün insanın bile henüz içselleştiremediği demokratik değerleri irdeliyor.
Şöyle diyor Yusuf Has Hacip;
“Erkin, yani gücün özü kaypaktır. Egemeni, yani iktidarı, güç, yasa dışına çıkarıp; zararlı hale dönüştürebilir. Bu nedenle erk yasaların denetiminde olmalıdır. Erki kullanan iktidar, yasalarca denetlenmelidir ki, erkin verdiği gücü baskı ve kötülük için kullanmasın.
Bu nedenle erki elinde bulunduran iktidarın kararları ve eylemi sürekli sorgulanmalıdır. Yükümlülüklerini yerine getiren bireylerin hak ve özgürlüklerinin korunabilmesi için siyasal erke karşı ‘eleştirellik’ kaçınılmazdır.”
Bundan 951 yıl önce kültürümüzde ifadesini bulan; 21. Yüzyılın değerleriyle örtüşen bu demokratik yaklaşımdan hâlâ neden uzakta duruyoruz acaba!
Mesut Karakoyunlu