Bir arkadaşım anlatmıştı; tanıdığı, Ilgaz Dağı eteğinde bir köyde yaşayan avcının, ayının eline düşüp de, öleceğini düşündüğü bir anda ayının onu bağışlayıp çekip gitmesi sonucu silahını atıp, avcılığı bırakıp nasıl yaban hayat savunucusu olduğunu...
Ayı (The Bear) adlı filmi izlediğimde gördüm ki benzer bir olayı, filme konu olan kitabın yazarı da yaşamış. Filmin ana fikrini oluşturan yaşanmış olay şöyle: Ünlü bir ayı avcısı olan Kanadalı yazar, çıktığı avda bir ayıyla karşılaşır. Tüfeğini kaldırıp, nişan alıp tetiğe basarken ayağının altındaki taş kayar, düşmemek için sendelerken elindeki silahı yardan aşağı, alamayacağı bir yere düşürür. Tetiği çekerken sendelediği için ayıyı can alıcı yerden vuramaz, ön ayağını üst kısmını sıyırıp geçen mermi ayıyı kızdırmıştır.
Ayının saldırısına silahsız yakalanan avcı, kaçamaz. Ayı ile karşı karşıya geldiğinde korkudan tir tir titrer. Ayının öfkeli bağırışı ve bakışları altında ezilen avcı, küçüldükçe küçülür. Bir şeyi düşünemez hale gelen avcını beynindeki katletmeyi şehvete dönüştüren tüm vahşi düşünceler sıfırlamış durumdadır. Ayı ona bakıyor, o da ayıya "lütfen beni öldürme" dercesine bakıyordu.
Ayı, avcıyı güçlü tırnakları ile öldürmemiş ama öldürmekten kötü bir duruma düşürmüştü. Sonra da sırtını dönüp ormanın içinde kaybolmuş. Avcı, kendine geldiğinde ilk yaptığı iş silahı ve avcılığı bırakmak olmuş. Beynindeki, boşalan öldürme fikri yerine yaban hayatı koruma fikrini koyarak, bu alanda ünlü bir aktivist olmuş.
Yazdığı ve filme dönüştürülen romanıyla da yaban hayatı korumanın aslında insanlığı korumak olduğu konusunda farkındalık yaratan bir çalışmaya imza atmış. İnsanlar ayıların yaşam alanlarını işgal edip yerleştikçe, ayıların tepkisini çektiler. Bu haklı tepkiyi tehdit olarak algılayan yeni yerleşimciler, gördükleri yerlerde ayıları silahla öldürmeye başladılar.
Ayılar da fırsat buldukça, işgalcileri öldürdüler. Kana kan intikam bu böylece devam etti. Kana doymayanların vahşetini, ayıların konuşarak çözme şansları yok. Ama bunu anlatacak insanlara ihtiyacı var.
Nasıl mı?
Her iki hikâyede olduğu gibi; kendisini öldürmek isteyenleri öldürmeyerek, "burası benim yaşam alanım, birlikte yaşayacaksak, benim yaşam hakkıma saygı duymayı öğreneceksiniz" mesajını diğer insanlara iletecek insanlarla dostluk kurarak.
Ayılar böyle düşünmüş müdür bilmek mümkün değil ama bilebildiğimiz bu iki olayın olumlu sonuç vermesi, insanda, ayı aklının işlediği izlenimi veriyor.
Mesut Karakoyunlu