Kemal KARAKUZEY  - Tarihçi, Yazar ve E. Albay
Köşe Yazarı
Kemal KARAKUZEY - Tarihçi, Yazar ve E. Albay
 

BAYRAK KANUNU’NUN KABULU VE UYGULAMA ESASLARI

  1.  Genel hususlar.       a.   Değerli dostlarım ve yüreği insan sevgisi ile dolu Atatürk sevdalısı yurtsever kardeşlerim hepinize yürekten selam ve sevgilerimi sunuyorum ve sizlere yaşamlarınızda ailenizle birlikte mutluluk ve esenlikler diliyorum. Şehitlerimizin kanlarından ve üzerine düşen beyaz ay ve yıldızdan esinlenerek yasalaşan bayrağımızın, 29 Mayıs 2022 Pazar günü Bayrak kanunu ile kabulünün 86’ncı yıl dönümünü kutlayacağız. Diye söyledik, ancak devlet erkanında ve özel hiçbir kurum ve kuruluşta böyle bir kutlama yapıldı mı ? İnanın ben böyle bir kutlamaya tanık olmadım. Ayrıca halkımızın ve Türkiye Cumhuriyetinde yaşayan yurttaşlarımızın bu konudaki bilgi ve bilinç düzeyi oransal olarak çok yükseklerde olduğunu zannetmiyorum. Yine de bir yararı olur düşüncesiyle bu konuda bazı önemli bilgi vermenin doğru olacağını düşünüyorum.        b.   Anayasamızda Türk Bayrağı, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 3. maddesine göre, “şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.” şeklinde geçmiştir. Ayrıca anayasamızın değiştirilemeyecek ve de değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek maddelerinden birisidir.  Ancak üzülerek söylemeliyiz ki duyarlı bir yurttaş olarak, bu konudaki ilgili kanun ve uygulama esasları hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz. Bu nedenle Türk Bayrağının kullanılması konusunda yasalara aykırı çok büyük hatalar yapılmaktadır.  Bu nedenle Bayrağımız ile ilgili olarak yasal düzenlemeler ve özellikle şekli ile kullanılması konusunda yeterli bilgiye sahip olmalıyız. 2.  Türk Bayrağına ilişkin yasal düzenlemeler, gelişmeler ve uygulama esasları       a.   29 Mayıs 1936 Tarih ve 2994 sayılı Türk Bayrağı Kanunu, 22 Eylül 1983 tarihinde kabul edilen 2893 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılmıştır. Bu kanuna göre esaslar aşağıya çıkarılmıştır.        b.   Amaç               Madde 1 – Bu Kanunun amacı Türk Bayrağının şekli, yapımı ve korunması ile ilgili esas ve usulleri belirlemektir.        c.    Bayrağın Şekli ve Yapımı               Madde 2 – Türk Bayrağı, bu kanuna ekli cetvelde gösterilen şekil ve oranlarda olmak kaydıyla beyaz ay - yıldızlı al bayraktır. Bayrak ile özel bayrakların (sembolik bayrak, özel işaret, flama, flandra ve fors) standartları, hangi kumaş ve maddelerden yapılacağı yönetmelikte gösterilir.         d.  Bayrağın Çekilmesi ve İndirilmesi               Madde 3 – Bayrak, kamu kurum ve kuruluşlarıyla yurt dışı temsilciliklerine ve kamu kuruluşlarıyla gerçek ve tüzel kişilerin deniz vasıtalarına çekilir. Yurt içinde ve yurt dışında yetkililerin araçlarına takılır. Bayrak çekilirken ve indirilirken tören yapılır. Bayrak törenlerinin gereken biçimde yapılmasından o mahaldeki yetkili amirler sorumludur.               (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Kamu kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı sürekli çekili kalır.               (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Bayrağın; nerelerde daimî olarak çekilmeyeceği, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk Silahlı Kuvvetleri ile Sahil Güvenlik Komutanlığı yüzer birliklerinde ve Türk Bandıralı ticaret gemilerinde Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene ilişkin hususlar, yönetmelikte gösterilir.          e.  Bayrağın Yarıya Çekilmesi                Madde 4 – Türk Bayrağı, yas alameti olarak 10 Kasım’da yarıya çekilir. Yas alameti olmak üzere Bayrağın yarıya çekileceği diğer haller ve zamanı Cumhurbaşkanlığınca ilan edilir. (3)                (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Kamu kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı sürekli çekili kalır.                (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Bayrağın; nerelerde daimî olarak çekilmeyeceği, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk Silahlı Kuvvetleri ile Sahil Güvenlik Komutanlığı yüzer birliklerinde ve Türk Bandıralı ticaret gemilerinde Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene ilişkin hususlar, yönetmelikte gösterilir. (1) (2)            f.  Bayrağın Selamlanması                 Madde 5 – Çekilmesi ve indirilmesi esnasında veya tören geçişlerinde Bayrak, cephe alınarak selamlanır.            g.  Bayrağın Örtülebileceği Yerler                     Madde 6 – Türk Bayrağı, Cumhurbaşkanlığı yapmış kişilerin, şehitlerin ve yönetmelikte belirlenecek asker ve sivil kişilerin cenaze törenlerinde bunların tabutlarına, açılış törenlerinde ATATÜRK heykellerine veya resmi yemin törenlerinde masalara örtülebilir. Ayrıca milli örf ve adetler göz önünde tutularak Bayrağın diğer kullanılma şekil ve yeri yönetmelikte gösterilir.             h.  Yasaklar                      Madde 7 – Türk Bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya layık olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun, masalara kürsülere, örtü olarak serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve benzeri eşyaya Bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya üniforma şeklinde giyilemez. Hiçbir siyasi parti, teşekkül, dernek, vakıf ve yönetmelikte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem, flama, sembol ve benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz. Türk Bayrağına sözle, yazı veya hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez, saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere atılamaz, gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.  Bu Kanuna ve yönetmeliğe aykırı fiiller yetkililerce derhal önlenir ve gerekli soruşturma yapılır.               ı.  Cezalar                       Madde 8 – (Değişik: 23/1/2008-5728/421 Md.) Bu Kanuna ve çıkarılacak yönetmeliğe aykırı olarak Bayrak yapmak, satmak ve kullanmak yasaktır. Bu yasağa aykırı olarak yapılan Bayraklar o mahallin yetkili amirlerince toplatılır.  Bu Kanun hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde mahalli mülki amir tarafından Kabahatler Kanununun 32’nci maddesi uyarınca idarî para ceza verilir.      Türk bayrağına karşı saygısızlık yapılamayacağı Bayrak Kanunu'nda açık ifadelerle yer alıyor. TCK'nın Türk bayrağına cezayı düzenleyen 300. maddesi şöyle; Madde 300- (1) Türk Bayrağını yırtarak, yakarak veya sair surette ve alenen aşağılayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.                                            Madde 9 – Bu Kanunun ilgili maddelerinde yönetmelikte düzenleneceği belirtilen hususlar ile kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esaslar, Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte gösterilir. 3.  Sonuç olarak;            a.   Bir vatandaşta olması gereken en önemli özelliklerden biri de “Manevi değer ve sembollere” bağlılıktır. Manevi değer ve semboller bir milletin kültürü içerisinde yer alır. Dil, inanç, örf-adet, gelenek, görenek, ahlak, bayrak vb. unsurlar bunlara örnek olarak verilebilir.  Manevi değer ve sembollerin temel işlevi, toplumun üyelerini bir arada tutarak, onlara ortak ruh ve şuur vermeleridir.  Aynı dili konuşan, ortak inançlara sahip, ortak sembolleri olan insanlar, sıradan bir insan yığını olmaktan kurtulup bir millet haline gelirler. Millet, bir toplumun ulaştığı en yüksek seviyedir. Ünlü şairimiz M. Cemal Kuntay’ın da dediği gibi “Bayrakları Bayrak yapan üstündeki kandır. Eğer uğrunda ölen varsa vatandır. “Ayrıca milli vatan şairimiz Mehmet Akif Ersoy da İstiklal marşımızın sözlerini yazarken bayrağın Türk milleti için ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştır. Çoğu kişi bilmez eskiden camilerin minarelerinde Türk bayrağı asılıdır. Bunun anlamı ise bu ülke özgür ve bağımsızdır. Burada ibadet edebilirsiniz demektir.         b.  Ülkemizde özellikle son zamanlarda anayasa çalışmaları yapılmakta ve değiştirilemeyecek ve de değiştirilmesi teklif dahi edilecek maddelerden birisi olan Türk Bayrağı ile ilgili bölüme bazı eklemeler yapılması siyaset sahnesinde konuşulmaktadır. Umarım ülkemizde böyle üzücü gelişmeler olmaz. Çünkü Türkiye Cumhuriyeti’nin bekası için tek bayrak olması çok önemlidir. Aksi takdirde ülke bütünlüğü diye bir şey kalmaz. Yüce önder Atatürk bu topraklarda yaşayan 36 etnik unsuru “ Ne mutlu Türküm diyene ”   demek suretiyle bir tutkal gibi birleştirmiştir. Bunun yanında Atatürk’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti ile sorunlu olan ve Türkiye’ye geldiklerinde Anıtkabir’e huzura çıkıp saygı göstermeyen Suudi kralının ölümünde bayrağımızın yarıya indirilmesi biz Atatürk sevdalısı yurtsever yurttaşlarımızı derinden yaralamıştır. Selam ve sevgilerimle sağlıcakla kalınız.   Tarihçi, Yazar ve E. Albay Kemal KARAKUZEY
Ekleme Tarihi: 31 Mayıs 2022 - Salı

BAYRAK KANUNU’NUN KABULU VE UYGULAMA ESASLARI

 

1.  Genel hususlar.

      a.   Değerli dostlarım ve yüreği insan sevgisi ile dolu Atatürk sevdalısı yurtsever kardeşlerim hepinize yürekten selam ve sevgilerimi sunuyorum ve sizlere yaşamlarınızda ailenizle birlikte mutluluk ve esenlikler diliyorum. Şehitlerimizin kanlarından ve üzerine düşen beyaz ay ve yıldızdan esinlenerek yasalaşan bayrağımızın, 29 Mayıs 2022 Pazar günü Bayrak kanunu ile kabulünün 86’ncı yıl dönümünü kutlayacağız. Diye söyledik, ancak devlet erkanında ve özel hiçbir kurum ve kuruluşta böyle bir kutlama yapıldı mı ? İnanın ben böyle bir kutlamaya tanık olmadım. Ayrıca halkımızın ve Türkiye Cumhuriyetinde yaşayan yurttaşlarımızın bu konudaki bilgi ve bilinç düzeyi oransal olarak çok yükseklerde olduğunu zannetmiyorum. Yine de bir yararı olur düşüncesiyle bu konuda bazı önemli bilgi vermenin doğru olacağını düşünüyorum.

       b.   Anayasamızda Türk Bayrağı, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 3. maddesine göre, “şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.” şeklinde geçmiştir. Ayrıca anayasamızın değiştirilemeyecek ve de değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek maddelerinden birisidir.  Ancak üzülerek söylemeliyiz ki duyarlı bir yurttaş olarak, bu konudaki ilgili kanun ve uygulama esasları hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz. Bu nedenle Türk Bayrağının kullanılması konusunda yasalara aykırı çok büyük hatalar yapılmaktadır.  Bu nedenle Bayrağımız ile ilgili olarak yasal düzenlemeler ve özellikle şekli ile kullanılması konusunda yeterli bilgiye sahip olmalıyız.

2.  Türk Bayrağına ilişkin yasal düzenlemeler, gelişmeler ve uygulama esasları

      a.   29 Mayıs 1936 Tarih ve 2994 sayılı Türk Bayrağı Kanunu, 22 Eylül 1983 tarihinde kabul edilen 2893 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılmıştır. Bu kanuna göre esaslar aşağıya çıkarılmıştır.

       b.   Amaç

              Madde 1 – Bu Kanunun amacı Türk Bayrağının şekli, yapımı ve korunması ile ilgili esas ve usulleri belirlemektir.
       c.    Bayrağın Şekli ve Yapımı
              Madde 2
 – Türk Bayrağı, bu kanuna ekli cetvelde gösterilen şekil ve oranlarda olmak kaydıyla beyaz ay - yıldızlı al bayraktır. Bayrak ile özel bayrakların (sembolik bayrak, özel işaret, flama, flandra ve fors) standartları, hangi kumaş ve maddelerden yapılacağı yönetmelikte gösterilir.

        d.  Bayrağın Çekilmesi ve İndirilmesi
              Madde 3
 – Bayrak, kamu kurum ve kuruluşlarıyla yurt dışı temsilciliklerine ve kamu kuruluşlarıyla gerçek ve tüzel kişilerin deniz vasıtalarına çekilir. Yurt içinde ve yurt dışında yetkililerin araçlarına takılır.
Bayrak çekilirken ve indirilirken tören yapılır. Bayrak törenlerinin gereken biçimde yapılmasından o mahaldeki yetkili amirler sorumludur.
              (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Kamu kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı sürekli çekili kalır.
              (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Bayrağın; nerelerde daimî olarak çekilmeyeceği, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk Silahlı Kuvvetleri ile Sahil Güvenlik Komutanlığı yüzer birliklerinde ve Türk Bandıralı ticaret gemilerinde Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene ilişkin hususlar, yönetmelikte gösterilir.
         e.  Bayrağın Yarıya Çekilmesi
               Madde 4
 – Türk Bayrağı, yas alameti olarak 10 Kasım’da yarıya çekilir. Yas alameti olmak üzere Bayrağın yarıya çekileceği diğer haller ve zamanı Cumhurbaşkanlığınca ilan edilir. (3)

               (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Kamu kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı sürekli çekili kalır.
               (Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 Md.) Bayrağın; nerelerde daimî olarak çekilmeyeceği, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk Silahlı Kuvvetleri ile Sahil Güvenlik Komutanlığı yüzer birliklerinde ve Türk Bandıralı ticaret gemilerinde Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene ilişkin hususlar, yönetmelikte gösterilir. (1) (2)
           f.  Bayrağın Selamlanması
                Madde 5
 – Çekilmesi ve indirilmesi esnasında veya tören geçişlerinde Bayrak, cephe alınarak selamlanır.

           g.  Bayrağın Örtülebileceği Yerler

                    Madde 6 – Türk Bayrağı, Cumhurbaşkanlığı yapmış kişilerin, şehitlerin ve yönetmelikte belirlenecek asker ve sivil kişilerin cenaze törenlerinde bunların tabutlarına, açılış törenlerinde ATATÜRK heykellerine veya resmi yemin törenlerinde masalara örtülebilir. Ayrıca milli örf ve adetler göz önünde tutularak Bayrağın diğer kullanılma şekil ve yeri yönetmelikte gösterilir.

            h.  Yasaklar
                     Madde 7 – Türk Bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya layık olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun, masalara kürsülere, örtü olarak serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve benzeri eşyaya Bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya üniforma şeklinde giyilemez. Hiçbir siyasi parti, teşekkül, dernek, vakıf ve yönetmelikte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem, flama, sembol ve benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz. Türk Bayrağına sözle, yazı veya hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez, saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere atılamaz, gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.  Bu Kanuna ve yönetmeliğe aykırı fiiller yetkililerce derhal önlenir ve gerekli soruşturma yapılır.
              ı.  Cezalar

                      Madde 8 – (Değişik: 23/1/2008-5728/421 Md.) Bu Kanuna ve çıkarılacak yönetmeliğe aykırı olarak Bayrak yapmak, satmak ve kullanmak yasaktır. Bu yasağa aykırı olarak yapılan Bayraklar o mahallin yetkili amirlerince toplatılır.  Bu Kanun hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde mahalli mülki amir tarafından Kabahatler Kanununun 32’nci maddesi uyarınca idarî para ceza verilir.      Türk bayrağına karşı saygısızlık yapılamayacağı Bayrak Kanunu'nda açık ifadelerle yer alıyor. TCK'nın Türk bayrağına cezayı düzenleyen 300. maddesi şöyle; Madde 300- (1) Türk Bayrağını yırtarak, yakarak veya sair surette ve alenen aşağılayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.                     

                      Madde 9 – Bu Kanunun ilgili maddelerinde yönetmelikte düzenleneceği belirtilen hususlar ile kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esaslar, Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte gösterilir.

3.  Sonuç olarak;

           a.   Bir vatandaşta olması gereken en önemli özelliklerden biri de “Manevi değer ve sembollere” bağlılıktır. Manevi değer ve semboller bir milletin kültürü içerisinde yer alır. Dil, inanç, örf-adet, gelenek, görenek, ahlak, bayrak vb. unsurlar bunlara örnek olarak verilebilir.  Manevi değer ve sembollerin temel işlevi, toplumun üyelerini bir arada tutarak, onlara ortak ruh ve şuur vermeleridir.  Aynı dili konuşan, ortak inançlara sahip, ortak sembolleri olan insanlar, sıradan bir insan yığını olmaktan kurtulup bir millet haline gelirler. Millet, bir toplumun ulaştığı en yüksek seviyedir. Ünlü şairimiz M. Cemal Kuntay’ın da dediği gibi “Bayrakları Bayrak yapan üstündeki kandır. Eğer uğrunda ölen varsa vatandır. “Ayrıca milli vatan şairimiz Mehmet Akif Ersoy da İstiklal marşımızın sözlerini yazarken bayrağın Türk milleti için ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştır. Çoğu kişi bilmez eskiden camilerin minarelerinde Türk bayrağı asılıdır. Bunun anlamı ise bu ülke özgür ve bağımsızdır. Burada ibadet edebilirsiniz demektir.

        b.  Ülkemizde özellikle son zamanlarda anayasa çalışmaları yapılmakta ve değiştirilemeyecek ve de değiştirilmesi teklif dahi edilecek maddelerden birisi olan Türk Bayrağı ile ilgili bölüme bazı eklemeler yapılması siyaset sahnesinde konuşulmaktadır. Umarım ülkemizde böyle üzücü gelişmeler olmaz. Çünkü Türkiye Cumhuriyeti’nin bekası için tek bayrak olması çok önemlidir. Aksi takdirde ülke bütünlüğü diye bir şey kalmaz. Yüce önder Atatürk bu topraklarda yaşayan 36 etnik unsuru “ Ne mutlu Türküm diyene ”   demek suretiyle bir tutkal gibi birleştirmiştir. Bunun yanında Atatürk’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti ile sorunlu olan ve Türkiye’ye geldiklerinde Anıtkabir’e huzura çıkıp saygı göstermeyen Suudi kralının ölümünde bayrağımızın yarıya indirilmesi biz Atatürk sevdalısı yurtsever yurttaşlarımızı derinden yaralamıştır. Selam ve sevgilerimle sağlıcakla kalınız.

 

Tarihçi, Yazar ve E. Albay Kemal KARAKUZEY

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve seckinhabertv.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.